Demping van de Zandstraat ca. 1930 Collectie HVOV-Hennie Henzen
Demping van de Zandstraat ca. 1930 Collectie HVOV-Hennie Henzen Door Ineke van Schuppen namens de Historische Vereniging Oud Veenendaal

Een kijkje in het verleden: Infrastructuur van Veenendaal

Geschiedenis

VEENENDAAL – Toen in de tweede helft van de 16e eeuw het dorp Veenendaal ontstond, werden ook wegen en paden aangelegd. Maar vooral de waterwegen vormden belangrijke verbindingsroutes in de veenkolonie. 

Benedeneind en Boveneind waren waterwegen met een pad aan weerszijden en vanuit het Zwaaiplein liep het water door de Hoogstraat naar de Zandstraat c.q. Panhuis en de Hoofdstraat. Tot aan de demping in de dertiger jaren van de vorige eeuw werd de zuidzijde van de Hoogstraat aangeduid als Hooge Kant en de noordzijde als Lage Kant. 

Vinkebuurtje

Het water dat door de Hoofdstraat liep, was al eerder gedempt, in 1845. Voor die tijd heette het pad ten oosten van het water Weverstraat en aan de overkant liep de Kerkweg. Halverwege de Weverstraat bevond zich, ongeveer ter hoogte van de huidige Passage, een klein straatje dat Vinkebuurtje heette. De huidige Hoofdstraat heeft zijn breedte te danken aan dat water.

Slaperdijk

Veenendaal is in de loop van de jaren regelmatig overstroomd geweest. De dijkdoorbraak van de Grebbedijk in 1651 was de reden dat in 1653 de Slaperdijk werd aangelegd. Deze lag geheel op Utrechts grondgebied, omdat Stichtsen en Geldersen zelden tot overeenstemming konden komen. De dijk wordt nu zeer intensief gebruikt door hondeneigenaren, die er tijdens de uitlaatronde hun auto parkeren. 

Water en wegen

Kijken we met de blik van vandaag naar de infrastructuur van Veenendaal, dan zien we dat tot ver in de negentiende eeuw het water een bepalende factor is geweest. Ook bij grootschalige uitbreidingen in de twintigste eeuw is de oude structuur van water en wegen intact gebleven. 

Stratenzee

In de afgelopen decennia is Veenendaal uitgebreid met zoveel straten dat ook autochtone Veensen het spoor vaak bijster raken. Maar de echte oude straten, zoals Hoofdstraat, Kerkewijk, Markt en Zandstraat blijven een baken in de stratenzee.

Meest gelezen